تاريخچه جيرفت
مورخين و جهانگردان عقيده‌دارند كه شهر جيرفت در اثر سيل بنيان كني نابود گرديده و خرابه‌هاي شهر قديمي جيرفت در يك كيلومتري جيرفت فعلي (سبزواران) قرار دارد. خرابه‌هاي شهر قديم را به عهد دقيانوس نسبت داده‌اند و از اين خرابه‌ها سكه‌ها و آثار عتيقه بسيار به دست آمده است. جيرفت از دو كلمه (جير) به معني پست و پايين و (افت) به معني افتاده تشكيل شده است و به طور كلي جيرفت به معناي (جلگه پست آبرفتي) است.
نام جيرفت در سال 35 هجري قمري براي اولين بار به مناسبت تصرف آن توسط مجاشع بن مسعود در تاريخ ثبت شده است و از تاريخ نيز مكرر از آن شهر نام برده شده است.
به استناد گفته ياقوت حموي، جيرفت (جرودس) نام داشت. جيرفت قبل از حمله مغول يكي از شهرهاي آباد و ثروتمند جهان اسلام بود. شاهراهي كه از خليج فارس و بندر هرمز عبور مي‌كرد و راهي كه از هندوستان و از طريق جالق امتداد مي‌يافت در جيرفت به هم متصل مي‌شد. همچنين كالاهاي تجارتي كه از هندوستان به ايران صادر مي‌شد از جيرفت به ساير شهرهاي ايران توزيع مي‌گرديد.
ماركوپولو تاجر و صياح ونيزي از اين شهر به نام (كاماداي) يادكرده است. ظاهراً در زمان عبور وي اين شهر به كلي ويران شده بود.
مراکز باستاني و تاريخي
مقبره اميرحيدر ( گورخان )
اين مقبره يادگاري از دوره صفويه مي‌باشد كه در باغي بسيار زيبا و محصور از درختان مختلف، در اسفندقه جيرفت قرار دارد. نقشه گنبد آن از داخل چهارضلعي و در مراحل بعد به هشت طاقنما تبديل شده و گنبد مدوري بر روي آن احداث گرديده است.
قلعه سموران
قلعه سموران از سنگ‌هاي مرمر متمايل به قرمز ساخته شده و در فاصله 3 كيلومتري شمال‌غربي روستاي رود‌فرق و در60 كيلومتري شرق شهر جيرفت بر بلنداي كوهي احداث شده است. چاه نسبتاً عميق قلعه با گذشت قرون متمادي و آسيب‌هاي فراوان هنوز عمق خود را حفظ كرده و طريقه سنگ چيني كناره‌هاي آن بسيار جالب توجه مي‌باشد.
ساختمان اين قلعه به قرون قبل از اسلام تعلق دارد، اما در قرون اوليه اسلامي بازسازي شده است و در دوران حكومت سلجوقيان قلعه مشهوري بوده است. اين قلعه به علت استحكام و موقعيت طبيعي منطقه شباهت زيادي به قلاع اسماعيليه دارد.
جاذبه هاي طبيعي
ييلاقات دلفارد
يكي ديگر از ييلاقات استان كرمان، ييلاقات دلفارد مي‌باشند كه از توابع جيرفت به شمار مي‌آيد و در 30 كيلومتري مسير جيرفت ـ ساردوئيه قرار گرفته و جاده آن آسفالته است. دلفارد از مراكز مهم پرورش زنبور عسل و تهيه عسل است.
ييلاقات در بهشت ( در هزار )
اين ييلاق در مركز بخش ساردوئيه از بخش‌هاي شهرستان جيرفت در مسير جاده راين به جيرفت و بافت قرار دارد. فاصله مركز بخش ساردوئيه تا كرمان 160 كيلومتر است.
در بهشت كه به آن دوره بهشت نيز مي‌گويند، در تابستان مركز ييلاق عشاير كوچرو رودبار است. ساردوئيه پوشيده از درخت و جنگل است و چشمه‌هاي آب آن در هر گوشه مي‌جوشد.
ييلاقات اسفندقه
ناحيه خوش آب و هواي اسفندقه در 72 كيلومتري جيرفت و بافت قرار گرفته است و لذا بوته‌هاي اسفند آن نيز معروف است. اسفندقه يك بناي با ارزش تاريخي به نام مقبره مير حيدر يا گور خانه دارد كه از دوره صفوي به يادگار مانده است. آب معدني آن به آب بادگشيدكي معروف است و براي امراض پوستي و مفصلي مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
كوه سرشك
اين كوه با ارتفاع 4048 متر در 105 كيلومتري شمال‌غربي جيرفت قرار دارد و دومين قله از كوه‌هاي هزار است كه سرچشمه رودهاي رود رو و هليل رود مي‌باشد. از ارتفاعات مهم اين كوه قله (دندانه هنزا) است كه در غرب روستاي هنزا قرار دارد و حدود 3650 متر ارتفاع آن مي‌باشد.منبع از سایت فرهنگسرای جیرفت
کهنوج
اگر چه قدمت شهر نشینی در محل فعلی کهنوج چندان زیاد نیست اما دشت کهنوج و رودبار در طول تاریخ جایگاه تمدن های بسیاری بوده است. طبق روایات مستند در قرون اولیه اسلامی بندر هرمز به عنوان بندر گاه کرمان از رونق فراوان برخوردار بود و شاهراه بازرگانی هرمز - جیرفت – کرمان نقش مهمی در اقتصاد منطقه ایفا می کرده است. در دشت کهنوج و بر سر این راه نیز شهرهای بزرگی چون رودکان ، منوجان ، ولاشگرد و مغون وجود داشته اند.که دارای بازارهایی بزرگ ، قلعه و حصارهای مستحکم و بناهای عظیم بوده اند. به طوری که مورخان و جهانگردان منوجان را بصره ی ولایت کرمان دانسته اند. در مورد قدمت شهر کهنوج گروهی معتقدند که در سال 583 هجری ملک دینار غزقلعه ای در بالای تپه ی بلندی بنا نهاد که کهنودینار نام گرفت و سپس شهر کهنوج در اطراف آن شکل گرفته است. اما به نظر گروهی دیگر کهن در زبان محلی به معنای قنات و کهنوج به معنای قنات های تازه می باشد. و اظهار می دارند که قلعه منسوب به ملک دینار مربوط به دوره قاجاریه بوده و به نام قلعه ی سعید خان هم اکنون نیز پا بر ا و معروف است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر